Blog #7 Iedereen is anders: zo ga je om met verschillende karakters

Je kent het vast wel: dat ene familielid dat altijd het hoogste woord voert, die collega die vaak wat afstandelijk blijft, of die klant die steeds nét over je grens heen gaat. Soms schuurt het in contact met anderen, en je vraagt je af: ligt dit nou aan mij, of is dit gewoon hoe die ander is? Geen zorgen, je bent niet alleen. Iedereen is anders. En dat is oké. Maar het helpt wel om te snappen waarom mensen zich gedragen zoals ze doen én hoe jij daar goed mee om kunt gaan, zonder jezelf te verliezen.

Bij P-ARE zeggen we het vaak: zichtbaarheid begint van binnenuit. Als je weet wie je bent, kun je veel beter bepalen hoe je je laat zien, ook als je te maken hebt met lastige mensen of situaties.

Verschillende karakters: hoe zit dat?

Mensen verschillen enorm in karakter. De een is extravert en direct, de ander voorzichtig en afwachtend. Dat komt deels door je genen (zo’n 50% van je persoonlijkheid is erfelijk bepaald), en deels door je omgeving: hoe je bent opgevoed, waar je bent opgegroeid, en wat je hebt meegemaakt. Ook de rollen die je in je leven hebt – als ouder, werknemer, ondernemer, mantelzorger beïnvloeden hoe je je gedraagt.

En hoewel je karakter redelijk stabiel is, kun je jezelf wél ontwikkelen. Kleine aanpassingen zijn zeker mogelijk. Bijvoorbeeld: iemand die van nature chaotisch is, kan met structuur en oefening best georganiseerder worden. Of als je wat introverter bent, kun je leren jezelf op jouw manier zichtbaar te maken zonder iemand anders te hoeven worden.

En dan die ene persoon…

Soms heb je te maken met mensen waarbij je het gevoel hebt dat er ‘iets’ niet klopt. Je voelt je leeggetrokken na een gesprek, of je hebt het idee dat alles altijd om die ander draait. Misschien voel je je ongemakkelijk, maar je kunt er de vinger niet op leggen. En pas na een tijdje denk je: zou dit iemand kunnen zijn met narcistische trekken?

De term narcisme is de laatste jaren een soort modewoord geworden. En laten we eerlijk zijn: het wordt soms te snel gebruikt. Een echte narcistische persoonlijkheidsstoornis is zeldzaam en vraagt een klinische diagnose. Maar veel mensen herkennen wél gedrag dat neigt naar narcistische trekken en dat kan behoorlijk ingewikkeld zijn.

Hoe herken je die trekken (zonder meteen te labelen)?

Een persoon met narcistische neigingen:

• Heeft vaak de behoefte om bewonderd te worden

• Zet zichzelf centraal in gesprekken

• Heeft moeite met kritiek (kan boos of defensief reageren)

• Laat weinig ruimte voor jouw gevoel of mening

Maar het is meestal subtiel. Ze kunnen charmant zijn, grappig, zelfs inspirerend in het begin. Juist daarom duurt het vaak even voordat je doorhebt dat je in een patroon terechtkomt waarin jij energie verliest en zij alle aandacht vragen.

Denk aan die collega die jouw ideeën als de zijne presenteert. Of een leidinggevende die complimentjes geeft, maar alleen als jij precies doet wat hij wil. Of een klant die je eerst ophemelt, maar daarna steeds hogere eisen stelt zonder waardering te tonen.

Achter dit gedrag zit vaak iets diepers: onzekerheid, een angst om niet gezien of gewaardeerd te worden. Dat maakt het niet goed, maar het helpt wél om te begrijpen dat dit gedrag meestal niet echt over jou gaat, ook al voelt dat soms zo.

Wat kun je doen als je met dit soort mensen te maken hebt?

Laten we eerlijk zijn: je gaat ze niet veranderen. Maar je kunt wél bepalen hoe jij ermee omgaat. Hier wat tips:

1. Blijf bij jezelf.
Probeer niet mee te bewegen in hun spel. Houd je eigen waarden voor ogen. Vraag jezelf af: ‘Wat heb ik nu nodig?’ en geef daar prioriteit aan.

2. Zet zachte grenzen.
Je hoeft niet boos of hard te zijn. Maar je mag wel zeggen: “Ik voel me daar niet prettig bij” of “Dat werkt voor mij niet.” Houd het simpel, maar duidelijk.

3. Herken het patroon.
Als je telkens moe, klein of gefrustreerd uit een contact komt, is dat een signaal. Je hoeft er niet meteen een label op te plakken, maar het mag wel een alarmbelletje zijn: dit vraagt extra alertheid.

4. Ga niet in discussie.
Mensen met narcistische trekken willen vaak ‘winnen’. Houd het bij feiten, vermijd emotionele discussies, en geef niet alles bloot.

5. Zoek steun.
Praat erover met iemand die je vertrouwt. Soms helpt het zó om even je gevoel te spiegelen. En vaak hoor je dan: “Je bent niet gek, ik heb dit ook meegemaakt.”

En jij dan? Met je eigen onzekerheden?

We hebben het nu over anderen, maar misschien herken je ook dingen in jezelf. Dat je bang bent om ruimte in te nemen. Of jezelf kleiner maakt dan je bent, omdat je geen gedoe wilt. Of omdat je niet ‘arrogant’ wil overkomen.

Ook dat is normaal. Zichtbaar worden vraagt moed. Het betekent dat je gaat staan voor wie je bent, zonder jezelf te overschreeuwen. Het begint niet bij de perfecte pitch of perfecte LinkedIn-post, maar bij jezelf leren dragen. Dát is personal branding van binnenuit.

En weet je wat het mooie is? Hoe meer jij jezelf leert kennen, hoe minder invloed anderen op jou hebben. Dan kun je ook omgaan met moeilijke mensen zonder jezelf te verliezen. Dan hoef je niet in een slachtofferrol te kruipen, maar kun je vanuit rust en kracht zeggen: “Tot hier en niet verder.”

Tot slot: jouw zichtbaarheid, jouw regels

Bij P-ARE geloven we niet in one size fits all. Jij mag het op jouw manier doen. Met vallen, opstaan, en leren. Of je nu extravert bent of juist wat voorzichtiger, gevoelig of nuchter – jouw verhaal telt. En die zichtbaarheid? Die mag in jouw tempo, met jouw toon, op jouw voorwaarden.

Dus adem in. Recht je rug. Zet die eerste stap. Jij hebt meer invloed dan je denkt. 💛